Materiaalkaarten: Een Stap Vooruit in Circulair Onderhoud
Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) heeft in 2023 een belangrijke stap gezet in de verduurzaming van hun vastgoed met de introductie van een Referentiedocument van de R-strategieën. Dit document, onderdeel van de Routekaart Verduurzamen Rijksvastgoed, was bedoeld om circulair inkopen, ontwerpen en beheren te bevorderen. Als opvolging van dit document heeft RVB gevraagd of wij het konden uitwerken in praktische materiaalkaarten voor de negen meest voorkomende materialen, om zo de slag naar de praktijk te maken.
Praktische toepassing van de R-strategieën
Bij het ontwikkelen van de materiaalkaarten zijn we begonnen met het analyseren van de verschillende materialen en hoe de R-strategieën het beste toegepast kunnen worden bij onderhoud. Stap 1 daarbij is om je af te vragen of het onderhoud wel nodig is. Dit voorkomt onnodig gebruik van materialen. Als iets ter plaatse gerepareerd kan worden, heeft dat de voorkeur. Als dat niet mogelijk is, kan het wellicht opgeknapt en teruggeplaatst worden, of opgenomen worden in de circulaire voorraad. Pas als het echt niet anders kan, wordt iets weggebracht voor recycling.
Specifieke verschillen
Tijdens het ontwikkelproces bleek al snel dat er veel overeenkomsten zijn in de benadering van de negen materialen. Daarom hebben we ons bij het opstellen van de materiaalkaarten vooral gefocust op de specifieke verschillen. Zo kan je een specifieke functie van een materiaal wellicht ook invullen met minder materiaalgebruik. Neem bijvoorbeeld een systeemplafond. Ooit was het nodig om kabels weg te werken, maar bij verandering van een gebouw en als het daarbij nodig is om het systeemplafond te renoveren, kunnen kabels in de nieuwe situatie ook worden weggewerkt met gebruik van een koof. Daar is minder materiaal voor nodig dan voor een systeemplafond.
Anders kijken
De materiaalkaarten dagen de gebruiker uit om anders naar onderhoudsklussen te kijken en standaardoplossingen niet klakkeloos uit te voeren. Het doel is dat mensen met specifieke expertise in onderhoud, met deze tools in de hand, hun kennis inzetten om het onderhoud zo circulair mogelijk te maken en zo de ambities van het RVB te realiseren.
Integratie van Het Nieuwe Normaal
Het Nieuwe Normaal is de nieuwe, gedragen standaard voor circulair bouwen met haalbare én ambitieuze prestaties voor gebouwen, infra en gebied. Door deze indicatoren te koppelen aan de verschillende uitkomsten, krijgen de gebruikers inzicht op welke indicator hun keuzes een effect hebben. Het toepassen van materialen uit de circulaire voorraad scoort bijvoorbeeld positief op de indicator Herkomst van materialen.
Bewustwording
De materiaalkaarten zijn een stap in bewustwording van circulaire en duurzame mogelijkheden. Het is een hulpmiddel om bij renovatie en reparatie anders naar standaard processen te kijken.
Nu worden de materiaalkaarten opgenomen in de Toolbox Circulair Beheer van het Rijksvastgoedbedrijf. Samen met andere tools zoals stroomschema’s, de R-strategieën en de Routekaart Verduurzamen zorgen de materiaalkaarten dat gebruikers eenvoudiger circulaire principes toepassen in hun dagelijkse werkzaamheden.
Samenwerking met Insert
De samenwerking met Insert werd als zeer positief ervaren. “We vonden de samenwerking met Insert erg fijn, Roos ging flexibel om met onze feedback en het voelde alsof we met een collega samenwerkten,” aldus Ingeborg Boon, Arjan Schrauwen en Elke Verhoeven.
Deze praktische vertaalslag helpt niet alleen om circulaire ambities te realiseren, maar maakt ze vooral ook uitvoerbaar voor de mensen die er dagelijks mee werken.
En materialen die het RVB overhoudt, kunnen weer circulair worden aangeboden via hun Insert Connect account, waarmee ze intern overzicht geven aan beschikbare herbruikbare materialen.
